Bant Kantarı Nedir ?

Bant Kantarı, konveyör sistemleri üzerinde taşınan toz veya granür yapıdaki dökme malzemelerin tartılması ve kontrol edilmesi için tasarlanan sistemlerdir. Yatay sürtünme kuvvetlerini filtreleyerek yük hücresi üzerine sadece taşınan malzeme ağırlığının tespitinin yapılmasını sağlamaktadır. Bu sistemler malzemenin tartılması için sistemin durmasına gerek duymayan dinamik tartım sistemleridir.
Bant Kantarı, işletmeler için anlık akış ve toplam taşınan malzeme miktarının saptanması, kayıt edilmesi, kontrol altına alınması, dökme malzemenin bir yerden başka bir yere transferi veya yükleme işleminde belirlenen miktarda tekrar tartma işlemi yapılmadan sağlanması, yükleme sonrası yetersiz ya da limit dışı yüklemenin tespiti gibi birçok faydası bulunmaktadır.

Bant Kantarı Seçerken Nelere Dikkat Etmeliyiz ?

Bir konveyör tartım sistemi seçilirken istenilen kullanıma en olumlu yanıtı vermesi için birçok konu göz önünde bulundurulmalıdır.
Genel olarak üç amaç için kullanılırlar. Bunlar; satışa baz olan miktarın belirlenmesi, proses kontrolü, aşırı besleme kontrolüdür. Satışa baz olan miktarların belirlenmesinde talep edilen ölçü duyarlılığı ± % 0,5 , proses kontrolünde ± % 0,5 ile ± % 2 , aşırı yük veya proses alarm sistemlerinde ise ± % 1 ile ± % 3,0 arasında kalması istenmektedir.

Ölçü duyarlılığı sisteminin istikrarlı çalışması kadar mevcut konveyör hattın da mekanik uygun olmasıyla etkilidir.

Bant Kantarı Sınıfları

Bant kantarları için OIML R50-1 de tanımlanan sınıflar geçerlidirler. Bu sınıflar aşağıdaki gibi 3 gruba ayrılmıştır.
Sınıf 0,5 > %0,5
Sınıf 1 > %1
Sınıf 2 > %2

Bant Kantarı Bileşenleri ve Kurulumu

Konveyör bant sistemleri elektronik sistem (Yük hücresi, İndikatör), bant hızı saptayıcı (Encoder) ve montaj kiti olmak üzere üç ana bölümden oluşmaktadır. Elektronik sistem, bant kantarının diğer elemanları tarafından gönderilen verilerin değerlendirildiği merkezdir. Bu nedenle sistem, kolaylıkla çalıştırılabilme özelliğinde olması, kalibrasyon yapılabilmesine olanak sağlayabilecek şekilde kurulumunun yapılması, kısaca yer tespitinin iyi yapılması gerekmektedir.

Bant kantarı konveyör üzerinde gerilmelerin en az olacağı yerlerde kurulmalıdır. Bu amaca en uygun bölge, sistemin kuyruk tamburu tarafında besleme noktasından etkilenmeyecek bir uzaklıkta bulunmasıdır.

Bant kantarı  üzerine yerleştirilecek ruloların seçimi duyarlı bir ölçüm için önem arz etmektedir. Bu bölgede kullanılacak rulolar tipleri aynı olmalıdır. Aynı zamanda mevcut ruloların aktif olarak çalışması büyük önem taşımaktadır. Bazı rulo sistemlerinden örneğin V tipi ya da kablo tipi ruloların kullanımından uzak durulmalıdır. 35°’den yüksek iç bükey açılı konveyörlerde bant kantarlarının kullanımı çeşitli sapmalara neden olacağından tercih edilmemelidir.

Bant Kantarı Kullanımı

Bant kantarı sistemleri düzenli olarak mal ile beslenmelidir. Bu işlem için gerekirse besleme silolarına seviye ayarlayıcı özel bıçaklar yapılmalıdır. Daha yüksek duyarlılıkta ölçümler yapılabilmesi için bant kantarı sistemine malzeme beslenmesinin tek noktadan yapılmasına özen gösterilmelidir.

Sisteminin monte edileceği konveyörün doğrusal olması tercih nedenidir. Bununla beraber, dış bükey yapıda bir kıvrılma söz konusu ise kantar kesinlikle kıvrım ile besleme noktası arasında ve kıvrımdan en az 6 metre ya da 5 rulo uzaklığa yerleştirilmelidir. İç bükey yapıda bir kıvrılma durumunda bant kantarı kıvrımdan en az 12 m geride ve besleme ile kıvrım arasında yerleştirilmelidir.

Tüm konveyör yapısı silo, besleyici ve kırıcı gibi mekanik ünitelerden bağımsız olarak kurulmalıdır. Böylece bu ünitelerin titreşimleri nedeniyle bant kantarı sisteminde olabilecek ölçüm sapmalarını minimize edilecektir.

Bant Kantarı Kalibrasyonu Nasıl Yapılır ?

Bant kantarı kalibrasyonu profesyonel ve uzman ekiplerce yapılması gereken bir işlemdir. Bu nedenle, sistemin sık sık ayarlanmaya gereksinim duymayacak bir yapıda olması bir avantajdır. Aynı zamanda dinamik ve çok değişkenli sistemler olduğundan rutin periyotlar halinde kalibrasyonu yapılması tavsiye edilmektedir.

Ayarlama, bant sisteminin boş olarak çalıştırılmasından sonra birim (kg/m) ve toplam ağırlığı bilinen bir kütlenin bant kantarı sistemi üzerinden geçirilmesi ile yapılır. Sistem, kantar sisteminden elde edilen değer ile bilinen değerler karşılaştırılarak, verilen tolerans farkı elde edilecek şekilde ayarlanır. Daha sonra malzeme testi ile kontrol edilerek son ayarlamaya yapılır.

Malzeme testi ile ayarlama için bant, kapasitesinin %50’si ile %100’ü arasındaki bir yükle çalıştırılır. Bandın 10 dakika çalıştırılması, bandın tüm sistem boyunca homojen bir yapıya sahip olamayacağı, dolayısı ile ağırlığının değişim gösterebileceği düşüncesi ile sonsuz bandın üç tam tur dönmesi, bant tartım cihazının göstergesinden 500 değişik okuma elde edilmesi sağlanır. Böylece toplanan malzemenin ağırlığı referans kantarlarda saptanarak, sistemden elde edilen değer ile karşılaştırılır ve ayarlama tamamlanır.

Bant Kantarı Kalibrasyon Çeşitleri

Uygulama alanı ve tesisin sistem uygunluğuna istinaden bant kantarı kalibrasyonu için üç alternatif bulunmaktadır.

Yük Kalibrasyonu: Malzeme geçişi yapılamadığı ya da geçen malzemenin doğrulanması için tartılamadığı bant kantarlarında, ağırlık asma kalibrasyon tekniği kullanılmaktadır. Toplam ağırlığı bilinen bir kütlenin (etalon ağırlık olması tavsiye edilir) belirli bir süre boyunca toplam kontrolü yapılarak kalibrasyon kontrolü yapılır.

Zincir Kalibrasyonu: Malzeme geçişi yapılamadığı ya da geçen malzemenin doğrulanması için tartılamadığı bant kantarlarında bir diğer teknik ise zincir kalibrasyonudur. Toplam ağırlığı bilinen uzunca bir zincirin (birim kg/m si hesaplanarak) bant kantarı üzerinde taşınması ile işlem yapılır.

Gerçek Malzeme Kalibrasyonu: Malzeme testi ile ayarlama için bant, kapasitesinin %50’si ile %100’ü arasındaki bir yükle çalıştırılır. Bandın 10 dakika çalıştırılması, bandın tüm sistem boyunca homojen bir yapıya sahip olamayacağı, dolayısı ile ağırlığının değişim gösterebileceği düşüncesi ile sonsuz bandın üç tam tur dönmesi, bant tartım cihazının göstergesinden 500 değişik okuma elde edilmesi sağlanır. Böylece toplanan malzemenin ağırlığı referans kantarlarda saptanarak, sistemden elde edilen değer ile karşılaştırılır ve ayarlama tamamlanır.

BrosWeigh Bant Kantarları için bu linki ziyaret edebilirsiniz. Yabancı kaynak için buraya bakabilirsiniz.